Amantin
|
|
Rank:Diamond Member!  Score:625 Posts:625 Registered:07/10/2012 Time spent: 23 hours
|
RE:Musine Kokalari
(Date Posted:12/10/2012 23:45)
MUSINE KOKALARI
MOS QOFSHIN VJEHRAT E ZEZA Eh! që më hangri, që s’i pushoi birbili. Nuk durohet dhe kjo, s’kam parë asnjë ditë të bardhë, që kur kam kallur këmbët në këtë të zezë gërmadhë – qahej Durijeja për vjehrën e saj Fatimenë. Ama! nuk dilet dhe kështu, më mori shpirtin, më hangri me gërnjë. Dhe unë s’jam e pakë, e do, e kërkon si breshka tek nallbani. I hanë hundët zonjës, s’i kam ndonjë fal, me burrë zihet, mua ma kren. Jo, jo xhiko, i thashë dhe këtij, ja të bieç në udhë, ja nuk di se ç’kam për të bërë. Nuk shkohet dhe kështu, dua të bëj edhe unë si dua, jam dhe unë nikoqire në shtëpinë t’ime, vajta katër vjet martuar. S’lë gjë pa mbillur, s’lë zahar e kafe në shesh; pse i mban hapset në mes, e pse më turpëron në si të shoqeve? –Kokën dhe ti, se më plase buzën, që kur linde, më hangre me shëndet, gjithënjë sëmurë, më more shpirtin. Ç’ke? Për të pirë të dhaçë, hë!, mbilli sitë! hë! vuvosu, se i fola gogolit. – Ç’ka, do të më vijë dhe motër Neslija, të flasim di fjalë radha, do t’ja them të tëra, të më dalë kjo xhumbë, që më ka zënë në grikë. Sa të mbaroj dhe punët e të ndreq xhurapet, se më janë bërë juk. Sot do të prëhemi se jemi dhe vetëm, se e theu qafën, ka vajtur tek vajza, që mos u-ktheftë dhëntë Zoti! –Një këmbë tek djepi, një këmbë tek puna, sa i mbaroi të gjitha. Ishte në shesh, kur i erdhi motra me gjak të ngrirë. Erdha moj të keqen, i thotë, më ngrite mënden, thaçë se do të gjeja të sëmurë. Kam bërë punët si e marrë, ca prapa e ca përpara. Ç’ke, ç’të gjeti, pse më thirre? Të të pjes për vehten t’ënde, je shëndosh’ e mirë? Ke njeri të sëmurë apo jo? Si u gdhitë, të gjithë mirë? Muharemi erdhi nga dhëntë, se pashë shollët përposh, Seferin e zuri gjë barku? Teto Fatimenë si e ke, se nuk e shoh nëpër këmbë? –Kurrë mos e paç, e ka thier, ka vatur tek Neslija. Tha që do të kthehet për darkë, po s’e besoj, se kur vete atje mbetet s’kujtohet të vijë këtej, më një e ha në golë, q’e hangërtë pjekur. – Ja për këtë të thira. Dua të ta thom bram në si. Dua t’i ndaj lakrat një herë e për gjithënjë. Të kisha thënë, moj motër, që pas një jave të martesës, që kjo shtëpi s’është për mua, që këto mure nuk më mbajnë brënda. I njoha ç’njerëz ishin, që ditët e para. Mos t’i zëmë në golë të shkuarat, se më hipën gjaku në kokë dhe bëhem tërë e marrë, po kur nuk i thahet gjuha, unë s’kam se ç’t'i bëj. Ta kam thënë e ta thom, ja ajo, ja unë në këtë shtëpi, i thaçë dhe këtij1) që t’ja mbledhë frënë, po më tha mos ja vur re, re se është plakë, pastaj nënë, nuk ndrohet. Vërtet nënë, po jo dhe kështu, unë nuk i kam ndonjë borxh t’ja duroj vickat. Një herë, di herë, dhjetë herë po më tepër nuk vete. Thuaj-më, moj motër, janë të mira këto, të dëgjohemi gjithënjë, u bëmë me gjisht. Ajo e ka ngrënë turpen me bukë, po unë s’e bëj atë gjë. Shtriga, i djegtë Zoti zëmrën, ashtu si më dogji mua nusërinë. Nuk më la një herë të bënja si shoqet, të dilnja si ato. Hë, hë, mblidhe vehten, se të gjitha kështu kemi hequr, s’je as e para, e as e fundit. Mblidhe mënden në kokë, hap sitë se s’je e vogël, është turp se u bëre nënë me di fëmilë. Njeriu dëgjon të madhin, të gjithë gabohemi nga një herë, jo atire që u shkoi dhe mosha. Njeriu bën sin’e verbër dhe veshin e shurdhër; se pak më punuan mua nëna me vajza. Gëk, s’nxora fjalë nga gola, nuk zbërtheva buzët. Hë nuk e di që në shtëpin’e babait janë si lumi, e me se do të mbaheç atje? Lerna moj, babanë e ke plak, mos i nxi pleqërinë, e ç’ke me të! E ç’ke, nuk sheh nënën, q’i mbeti kaqë surati? S’janë të mira të dëgjoheç gjithnjë në botë. Pse nuk na le me skamël dhe me mortje që na shoi derën e babajt, dhe ja dhe ti me të tutë. Fët, fët moj. Nesli, unë kaqë di, të thom se njeri nuk mbaj vesh. Më mirë një krodhë buke dhe e qetë. Do të hedh torvën në sup dhe do të lip, do të punoj me duart e mija në diert e botës dhe do të mbaj vehten dhe djalin dhe nuk do të vdes; se ç’ka pësuar kjo botë e tërë? Po ç’ka me mua, ç’i bëra? ç’do gjë që më thotë ja bëj. Njerës jemi, gjithë ditën këputemi së punuari. Ngriti shtëpinë në këmbë dje në të kotë, se nuk u ngrita shumë shpejt. Një ditëzaj, si do që të isha me ethe, lava këmishët, më vanë shpatullat, u lodha aqë shumë sa s’m'u hangër as bukë-darka. Rashë si kopan në shesh, m’u mbillnë sitë, dhash’e mora, po nuk më hapeshin. Gjithë natën më qajti Seferi. Ki po u vonua si nga nata. Kur erdhi, qe bërë xurxull, sa e ndreqa, sa e shkretova, iku koha. Nuk fjeta farë, dhe me gjith’atë, kur u ngrita nuk kish lerë mirë dielli. Kur xërmova shkallat, e dëgjova që mërmëriste me vehte: “u përmbisin të zezat nuse, vafçin prapa diellit që skanë turp ngrihen në mes të ditës, nuk kujtohen, sikur janë foshnje. Dalin nga odaja e burrit, i sheh gjithë shtëpija dhe s’e kanë për gjë. Në kohën t’onë s’kishim ku të futeshim, ngriheshim që pa gdhirë, na zinte gjumi në mëngjes, ku ati, ku këtu. Nuset e sotme, që magjepsën burrat, i bënë me vehte. Të tërbuarat s’kanë mënden në punë. ” Unë, moj motër, i dëgjova të tëra, nuk fola, mbruva bukën dhe e dërgova në furë, lava enët kur ja nuk mbarojti me kaqë. Qe kthier pisusi i kafesë, nisi prapë nga e para: “i’u thafçin duart gjer në rëzë, ç’është ki i zi kucur që më zuri derën! U thafçin ato barqe që nxjerrin të tilla vajza”, e të tjera e të tjera. U mbush qelqi e u derth, ma pruri shpirtin në malë të hundës, nuk m’u mbajt më, ja ktheva, i thaçë të larat e të palarat. U grimë, fol ajo e fol unë, një ajo e dhjetë unë. Erdhi vjehri, hiri në mes, na foli me të mirë, me të keq, uluriti, tha se do të mirte drurin dhe do të na nxirte jashtë së dijave. Unë si më e vogël u hoqa më nj’anë, u futa n’oda. Dridhesha e tëra ,thaçë se do të më binte ndonjë gjë. Më kërcente zëmra si pulë, më pushuan navzet, dhe një të shtrirë bëra. Nuk dëgjova prapë se ç’u bë. Dhanë e muarnë nuk më përmendën dot, ki po nuk afrohesh, se nuk iu dilte përpara. Erdhi teto Nefiseja me kokë zbuluar, më hodhi një gjim me ujë, më bëri gllëç. Me zi mora frimë. Për atë kohë që hapa sitë e pashë Seferin që karkallosej, një të ngritur bëra dhe e rëmbeva në krahëror, i dhashë të pinte. Si të duken, e kush e kish falin? Ç’i bëra, pse më prishi gjakun, pse më bëri gjismë njeri? Si s’i gjen gjë, u bënë reçka nga një qint vjeç dhe s’mund të vdesin. Mbeten për bark të kalbët. U damllostë, dhëntë Zoti, e zëntë qoshenë, i martë dorën dhe golën, pa qeveritë 2) ja bëj, po t’i pushojë një herë gola. U përmbisçin e mos qofshin vjehrat e zeza! _________ 1) Burri. Në Gjirokastër zakoni e do që gruaja nuk e thërret me emër burrin e vet, por me mbiemrin “ki” (ky). 2) Le të vihet re këtu virtyti i zakoneve shqiptare: Vjehra, sa do ligë, është gjithnjë “Zonja” të cilës nusja e ndjen për detyrë t’i shërbejë gjer në fund.Ky shkrim është marrë nga Gazeta “Shqiptari i Lirë” organ i “Komitetit Shqipëria e Lirë” botuar më 31 Korrik, 1959. Musine Kokalari nëpërmjet prozës së saj këtu paraqet një gjuhë popullore, teatrale, por të thjeshtë, me ngjyrat tradicionale, duke pasqyruar një pjesë të tablosë së kulturës etnografike. Musine Kokalari nuk do të stepej përpara xhelatëve të saj komunistë, më shumë se një gjysmë shekulli më parë. Thëniet e saj ishin akuza e një shpirti të pamposhtur rilindës dhe krijues që sfidonte vdekjen. “Unë s’jam fajtore. S’jam komuniste dhe ky s’mund të quhet faj. Ju fituat në zgjedhje, por në burg nuk duhet të jem…. Unë jam nxënëse e Sami Frashërit. Me mua ju doni të dënoni Rilindjen“. Pas këtyre fjalëve, ajo nuk mund t’i shpëtonte dënimit barbar të sistemit të Enver Hoxhës, edhe pse ky i fundit e njihte mirë familjen intelektuale dhe patriotike të Kokalarëve nga Gjirokastra. Musineja, bijë nga kjo familje fisnike gjirokastrite, nëpërmjet bindjeve të saj social demokrate paraqiti rezistencën e saj ndaj një sistemi që persekutonte, burgoste, e vriste pa mëshirë, e që vuri në shënjestër ajkën intelektuale shqiptare të kohës. Temat të cilat autorja trajton këtu përputhen me folkun popullor të kënduar “kur dalin plakat në lëmë, qaj nëno, qaj moj nënë” por edhe të shkruar në veprën e Çajupit “Përrallë nga e kaluara”. Lexuesi në këtë shkrim has edhe kolorite të tjera gjuhësore të jetës së përditshme shqiptare. Për të spikatur në këtë shkrim është edhe paraqitja e dialektit çam në të folmen gjirokastrite si për shembull: gërnjë (ankesë, grindje), fal (faj), golë (gojë), krej (nxjerr), malë (majë), xhurape, fëmilë (fëmijë) etj. Megjithëse nuk dihet nëse ky shkrim u krijua përpara ose pas burgosjes së saj në 1946 autorja paraqet një portret të vuajtur por të patrembur gruaje. I paharruar qoftë kujtimi i saj!
_______ “… fjala mendtake gjinokastrite qi kullon shllinë urtije shekullore nga buzët e “nënos” paraqitë nga Musine Kokalari…”
Xixat e Shejzavet
Musine Kokalari ish një nga figurat më të shquara të brezit të ri shqiptar. E diplomuar në letërsi në Universitetin e Romës më 1942, u emërua dhe dha mësim në institutin femëror të Tiranës gjer në fund të vitit 1944. Gjatë kohës së pushtimit fashist dhe të trupave gjermane, ajo mori pjesë aktive në jetën politike të qëndresës shqiptare. Drejtoi edhe gazetën klandestine { ëri i Lirisë, organ i social-demokratëve shqiptarë. Përpara luftës u njoh në botën letrare, me anën e librit “Siç më thotë nënua plakë{ ku me një gjuhë dialektore të Gjirokastrës, paraqet zakonet më tipike të jetës familjare të qytetit të saj. Musine Kokalarit komunistët, që ditët e para kur hynë në Tiranë, i pushkatuan pa gjyq dy vëllezrit Mumtaz dhe Vesim Kokalari. Që atëherë Musineja u mban zi. Për shkak se nuk pranoi të jepte mësim në shkollat komuniste, më 1946 e arrestuan dhe e dënuan me burg. Mbetet e pa harruar trimëria që ajo tregoi në gjyq, duke mbrojtur më shumë nacionalizmin shqiptar se sa vehten e saj. Sot e gjithë ditën ndodhet e ndrydhur në burgjet komuniste të Shqipërisë. (31 Korrik 1959)
usertype:1 tt= 0
|
Amantin
|
|
Rank:Diamond Member!  Score:625 Posts:625 Registered:07/10/2012 Time spent: 23 hours
|
RE:Musine Kokalari
(Date Posted:12/10/2012 23:45)
Jam në jetë, do të luftoj…
Shkolla gjysmake Kaluan ditët e foshnjërisë, bashkë me sjelljet e mia t’egra. Quhesha edhe unë një vajzë e mirë. Prindërit e mi, të shtyrë prej disa të tjerëve, vendosnë të më dërgonin në shkollë, në shkollën gjysmake, që ishte afër nesh. Ishte një gëzim për mua, jo aqë për të mësuar, por më tepër se ishte një shkak që të mos qëndronja aqë shpejt në shtëpi. Nënua plakë, më bëri një çantë prej cope dhe me atë në dorë u drejtova atje. Një ndërtesë e vjetër, me dhoma të vogla dhe t’errëta. Së jashtmi dëgjohej zëri i ashpërt i mësonjëses... një dridhje më përshkoi në trup... vendosa një herë të kthehesha, por qëndrimi i babait q’e kisha krahaj më prapsi nga ky mejtim. Hyra vetëm në klasë, plot frikë. Pashë fytyra të reja, dhe vetëm, një pakicë njihja prej tyre. Ishin grumbulluar në bangot gjysmë të shkatërruara, dhe disa qëndronin më këmbë. Zyra dhe unë vend afër tyre, dhe ashtu e shahstisur dëgjonja ç’thoshte; vesh nuk mirrnja... jo më pak se shoqet e mia. Një shamatë u dëgjua në dhomë; një qeshje u shkakëtua prej shoqeve t’afërme, një zëmërim hakmarës u përshkua në fytyrën e asaj që qëndronte kundrejt. Nuk mundi të mbante qetësinë me anën e fjalëve, pataj rëmbeu shkopin dhe dhjetë goditje i ra seicilës. U tmerrova për këtë ngjarje, pa menduar se një ditë dhe duart e mia do të ushtroheshin në këtë lodër. Ditët e para vazhdova me rregull, por më vonë isha në mungesë. Lindja e vëllait të vetëm, prokopia e shtëpisë, shpresa dhe dashuria e prindërve ishte një pengesë për mua. Orë të gjata rinja, duke tundur djepin dhe kur zemërohesha, i shkulnja leshrat. Ay qante dhe mua, për dënim më mbanin një javë në shtëpi. Pas një harese shkonja përsëri në shkollë. – Qërtohesha dhe as që besohesha se kisha ndjenjur për të tundur djepin ase për të shpurë boshtan e mëmës kur vente mysafire. Për pakujdesinë t’ime vihesha dhe un ndënë shkopin edukonjës dhe orë të gjata më mbyllte në një vend të ngushtë ndënë shkollë. Kështu e tmerruar dhe me lotë në sy, shkonja në shtëpi. Qahesha se prej tyre vinte kjo mos marrëveshje...“Eh, eh vajzë lëre mënjanë mejtepin, s’të hyn në punë, ri në shtëpi... se mos kemi ndërmënt të të bëjmë hoxheshë? Mjaft, deh, s’të lypsen, se mos mësove gjë... se mos të hynë në punë? Zanatët vështro ti. Ama kjo nuk durohet, gjithë ditën udhëve. Bën si të bësh dhe këtë muaj, dhe hiqe nga mendja se s’vete gjë prapë. Vëllai ka nevojë të gjezdisë, të lozë... Këto ishin këshillat e mëmës s’ime kur unë qahesha. Kjo ishte shkolla që vazhdova unë bashkë me shoqet e mia, në kohën t’onë, jo më tepër se një vit, një javë në shtëpi, një ditë atje, dhjetë goditje nëpër duar, asnjë fjalë në tru... dhe më vonë shtëpia më priti dhe atje brenda u varrosa...
Në shtëpi Larg shkollës... një vend i kotë; larg udhëve... një turp; brenda në shtëpi... atje i ka hije një vajzë të mirë, me baba e nënë të mirë, një që kërkon të bëhet me të vërtetë një vajzë nikoqire.Të tmerrëshme ishin ditët e para për mua; një vajzë dhjetë vjeçare pasi dalja ishte fare e rrallë..., por më vonë u mësova u bashkova dhe unë me fatin e motrave të mia. Punët e lehta dhe mbajtja e vëllait ishin gjërat me të cilat kalonja kohën... Shtëpia e madhe, me fëmijë shumë, të xhaxhallarëve, pasi ishim tok, bënte një farë lëvizje dhe një pengesë në mosdukjen e atij burgu. Nasihatet e mëmës ishin të paprera dhe detyronjëse... “Kokën e ulur, jo në penxhere gjithnjë, turp nga dynjaja kush të sheh. Nuk je më e vogël, hith një herë sytë sa e ke shtatin, u bëre sa unë... lëri gjezdisjet, mblidhe menden në kokë... Hë, hë, merre këtë fshesë dhe fshi avllinë, dhe eja shpejt brenda, mbaro xhurapen që ke nisur. Të mbeti në duar... Shiko motrat që qindisin për pajë, ashtu do të bësh edhe ti... janë punët e tua, po turpi është i imi, kur të vesh në derën e botës... Mua në fillim më dukej një gjë e vështirë, por më vonë u mësova. Dy vjet kaluan dhe martuam motrën e madhe, bëmë dasmë dhe ajo na u largua, shkoi në shtëpinë e saj të pasur. Ishte një nuse e mirë dhe të gjithë lavdëronin mëmën t’ime. U rritnë motrat e tjera dhe unë bashkë me to. Punët shtoheshin, shtëpia qe në kurrizin t’im. Ngrihesha që pa gdhirë me nënon bashkë, ndizja zjarrin, i bënja kafenë babait dhe se mbaronja këto, ishte vëllai që më zapëtonte me kujdesjet e tija. Të bukura më dukeshin ditët kur mblidheshin kushërirat e moshës s’ime. Qëndronin me ditë. Mblidheshim kokë më kokë dhe ngadalë flitnim në stromë kur shkonim të flinim. Nënua nuk na linte dhe atje rahat dhe na thoshte duke qeshur: ”femërat e zeza, ç’llafoseni ashtu ndënë buzë, apo për burra... leni ato nuk iu hyjnë në punë... hë, tani flini... Dhe ne të turpëruara nuk flitnim më. Kur iknin mysafirët, ishte një hidhërim, po nga ana tjetër gëzohesha se ishte rradha ime që do të shkonja... me gas e pritnja atë ditë. Kjo ishte jeta e jonë gjer në moshën trembëdhjetë vjeç. Kishim liri të dilnim rrallë, vetëm nëpër kushërirat. Të kalonim nga rrugicat. Pazarin nuk e shikonim ase më mirë e harronim, atje shkonim vetëm kur ishim të vogëla shumë... ishte vend vetëm për burra...
Në jetë Ja unë në duart e të tjerëve. Ja shpirti im që gatuhet me brumin e mësimit prej njerëzve “të ditur”. Hedh çapet atje ku më thonë, atje ku më drejtojnë gishtin... dhe unë përpara. Kaluan njëri pas tjetrit vitet, mbarova filloren, hyra në të mesmen. Kohë të gjatë qëndrova në atë vend, vjete të shuma u zvarrisa n’ato banga. Më mbushnë mënden me shumë gjëra. M’u shurdhuan veshët prej sharjeve të edukonjësve... se unë isha e varfër nga xhepi, ata të varfër nga shpirti. S’fola asnjë fjalë, jo se kishin të drejtë por të kuptonja se me kë kisha të bënja... ishte gëlltitja e parë. Mbarova shkollën, më dhanë edukatë; më pajosën me vyrtytet e mykura dhe, shko, më thanë. E mbarove qëllimin... ishte përgatitja e dobët për jetën e rëndë. Kështu u ndodha një ditë, unë me vehten t’ime. Kështu më lanë në mes të rrugës ata që më kishin udhëhequr gjer tashti. Kurrë nuk kisha menduar për vehten t’ime, se ashtu më kishin mësuar. Hap sytë, shoh... ashtu si gjëndesha, si më kishin mbrujtur. U dëshpërova se isha e varfër, e varfër nga të gjitha anët. E varfër nga trutë, e varfër nga xhepi, e varfër nga njerzit. Hodha hapat e para, nuk ishin të sigurta. Ktheva kokën prapa, një grusht më dhanë. E mbajta përpara, një perde e zezë më dolli në sy... duhej forcë që të çdukesh. E ktheva majtas, një sy tallës më drejtohej; e kthej djathtas, një vajtim i thellë ndëgjohej. Unë... hesht, habitem. Pyes, ku jam... në jetë, më përgjigjen. Jam e varfër... më mirë. S’kam njeri... shok më vonë. Më shtypin... ktheju grushtin. Të luftoj... po, po... Atëhere kupëtova ku ndodhesha dhe ç’është jeta. Luftë... po. Mirë pra, jam në jetë, do të luftoj.
Skllavëri... Kaluan kohët e ëmbla, u çduknë lodrat fëmijërore, mbaroi shkollën fillore. Duhej të vazhdonte në të mesmen. Sa ëndërra u përshkuan në mendjen e saj? Por fati i keq nuk deshi, nuk e la të mjerën vajzë të përmbushte atë shpresë. Menduan prindërit me idet e tyre, kërkuan të mirën e vajzës... dhe e gjenë. Ajo nuk duhej të mendonte më. Edhe pse? Pse ta lodhnin me kotësira, t’i mbushnin menden me gjëra që nuk hyjnë në punë? Vetë ay baba, e kishte ndjerë atë mërzi, ndërsa e shtrënguan të vazhdonte disa klasë. Ajo duhej të rrinte në shtëpi, të lante, të fshinte të bëhej një nikoqire e mirë që kur të shkonte në derën e botës, në shtëpin e saj, mos t’i turpëronte. E morri vesh ajo. Nuk foli, nuk tregoi atë që dëshironte. Prindërit nuk kërkonin asgjë prej saj... se ishte asgjë për ta... nuk guxoi të thoshte fjalën më të vogël se... Sytë e saj nuk treguan më gëzimet e kohës së parë. Vetëm heshti, vetvetiu u bë skllavja e tyre... për hir të fanatismit. Mbeti në shtëpi, filloi punët. Kujdesej për çdo gjë dhe mëma gëzohej që shpëtoi vajzën prej belave. E donte, e këshillonte: bijë të mbash kokën ulët, të mos qeshësh, të punosh. Të qindisësh se u rrite tashti... Një ditë do të largohesh... do të gjesh kismetin t’ënd si kanë bërë të gjitha shoqet e tua. Do të gjesh vjehër e vjehrë, burrë e kunata... të mos u kthesh fjalën... kokën e ulur vajzë, i pëshpëritte kur largohej. Çuditej ajo, s’mirte vesh nga bota dhe as q’e kish parë kurrë. Rrugët qytetit i kish harruar, shoqet gjithashtu. Një jetë t’errët kalonte, dëgjonte fjalët e mëmës, sharjet e babait kundrejt fëmijëve të tjerë. Të mbante kokën ulët, të mos qeshte, të mos flitte përpara të mëdhenjve, do të shkonte në derën e botës... se ashtu kish bërë dhe mëma e saj. Ish martuar pesëmbëdhjetë vjeçe, kishte marrë djalë të ri tridhjetë e tetë vjeç; dhe ajo, vajza, tetëmbëdhjetë, ishte e madhe... Tmerrohej kur dëgjonte mëmën që qërtonte babën “E ç’bën mor burrë, ti nuk mendohe fare, nuk shikon se vajza na u rrit? Ne në kohën e saj, ishim bërë dhjetë herë nëna. I jepte hakë. Nuk e quante të largët atë ditë gazmore që të shihte vajzën nuse. Mendohej dhe ay, ishte baba. Kërkonte t’i gjente një burrë pas shkallës, t’urtë me mall e gjë. E ç’i di ata kokë-kunguj dhe mende-shkurtër që dalin në Europë dhe pandehin se arritën qiellin me dorë? Ç’i do ata kripësorë që nuk kanë asnjë kacidhe në xhep? Ata që shesin mende me anën e librave? Flasin me gojë plot përpara të mëdhenjve, pinë cigare përpara pleqve?... kishte hakë, vajza e tyre nuk meritonte asnjë prej këtyre. Ajo i dëgjonte. Nuk fliste se asnjeri nuk e quante se mund të mendonte. Habitej me ata prindër shpirt-kazme që mendonin pas qejfit të tyre, për sytë e botës. Përse kërkonin t’a largonin? Vajza kur rritet është ferrë në shtëpin e babajt. Heshte se ishte skllavja e tyre. Vetvetiu koka iu ul; sytë humbën shkëlqimin e tyre... dhe prindërit gëzoheshin për këtë gjë... për sjelljet e mira q’i kishin dhënë. Ata njerëz nuk mendonin kurrë se ç’ mund të kishte ajo në mende. Harronin se pak nga pak venitej në atë shtëpi pa parë diell me sy. Harronin se prej një burgu do t’a dërgonin në një tjetër, më t’errët, ku do të varrosej më thellë. Kështu duhej të skllavërohej se zakoni ësht sundonjës. (nga Gazeta Shqiptare)
usertype:1 tt= 0
|
|
|